Nietzsche Ağladığında - Kitap yorumu (Irvın D.Yalom)

                                  



                               

                                    

 

                                          KİTAP ADI : Nietzsche Ağladığında

                                                    YAZAR ADI : Irvin D.Yalom
                                                    SAYFA SAYISI : 432
                                                    YAYINEVİ:Ayrıntı yayınları  

                                     

                                                                    "Neden ağladığınızı biliyor musunuz Friedrich?"                                                                    "Tam değil."diyen Nietzsche'nin sesi boğuktu .

.

              Gerçek acı nedir? Elinizi göğsünüze her götürüşünüzde varlığını hissettiğiniz ancak bir türlü söküp atamadığınız,her gece düşlerinizde tekrar tekrar yaşadığınız, her gözlerinizi kapattığınızda yaşlarınızı akıtan ve sizin o yaşlarla akmasını beklediğiniz fakat  her damlada daha da kuvvetlenen  his midir?
                 Eğer bu cümleleri okuduğunuzda tanıdık bir duyguya kapılmışsanız,gerçek acıyı yaşamışsanız bu kitap tam da size göre...Çünkü ünlü filozof Nietzsche ve tarihe adını "teşhis doktoru" olarak yazdıran Josef Breuer'un acısını,bu acıyı elleriyle göğüslerinden söküp atışlarını göreceksiniz kitapta.
         Seven ama sevilmeyen kadın Mathilde'nin intihar girişiminden sonra Breuer evliliğinin tehlikeye girdiğini fark etmiştir.Bunun üzere karısıyla Venedik'e tatile gitmiştir. Onlara göre her şey Venedik'e gitmeleriyle daha güzel olacaktır.

                                              (Breuer ve karısı Mathilde)

Ama Venedik'e gitmeleri sadece olayların başlangıcıdır.Avusturyalı doktor Josef Breuer'e bir not gelir,Lou Salomé ' den . Alman felsefesinin geleceğinin tehlikede olduğu ve yarın buluşmaları gerektiği yazılıdır notta. Josef Breuer gitmekte tereddüt etse de başta, daha sonra aklını çelen Bertha düşüncelerinden kurtulabilme ümidiyle buluşmaya karar verir.Çünkü Bertha fikirleri artık sadece ona büyük bir acı vermektedir. Bertha karakteri kitapta olayların yaşandığı anda var olmayan ama varlığı Mathilde'den çok daha fazla hissedilen bir kadındı.

                           (Bertha Pappenheim/Breuer'in Nietzsche'ye gösterdiği fotoğrafı)

Bertha Pappenheim,Breuer'in hastasıdır.Babasını kaybetmesinin ardından histeri krizlerine girmeye başlamıştır ve Breuer'le bu nedenle sürekli olarak görüşmektedir.Çoğu yerde Breuer ve Bertha arasında duygusal bir durum olduğu geçse de bunu tam olarak kanıtlayan bir belge yoktur ancak aksinin olduğunu da belirten bir belge ya da söylev yoktur.Kitapta ise bu durum böyledir ve Breuer,Mathilde'yi kendini kısıtlayan bir engel , özgürlüğünü elinden alan demir bir parmaklık olarak görmektedir.Ve bu zamanlarda Bertha'ya çok büyük bir duygu beslemektedir.Tüm bu tedavi böyle giderken Mathilde yavaş yavaş kıskanmaya başlamaktadır.En sonunda olaylar Bertha'nın yalancı gebelik haberiyle patlama yaşar ve yazının başında belirttiğim intihar durumu yaşanır bu nedenle Breuer çok sevdiği Bertha'yı başka bir kliniğe gönderir ve artık Bertha'dan geriye kalanlar kafasındaki Bertha düşünceleridir,Bertha hayalleri ve Bertha anılarıdır aslında Breuer'ın kafasındaki her şey Bertha olmuştur.
                       Ve Venedik'te Lou'dan gelen not artık onun küçük de olsa kafasındakilerden kaçabilmesi için yol ümidi taşımaktadır.Ve Lou Salomé ile tanışan Breuer Nietzsche adındaki filozofu iyileştirmesi gerektiğini öğrenir.Çünkü Nietzsche çok büyük bir hastalığa yakalanmıştır:Yalnızlık ve ümitsizlik.
                         

                     "  Yalnızlık,hastalıkların üreyebileceği en uygun ortamdır." 

       
    Nietzsche o kadar zeki bir hastadır ki Breuer onu tedavi edememektedir.Her sorusunda farklı bir fikir girdabına girmektedirler.Ancak Breuer pes etmeyecektir , Nietzsche'nin uykusunu kaçıranın,gözlerinde şimşekler oluşturanın,migreninin nedenini bulacaktır.Yoksa zaten biliyor mudur?
        Breuer , pes etmez ve her seferinde piyonlarını farklı hareket ettirir.Kalesini kullanır,atını ileri sürer;hatta kimi zaman vezirini ortaya çıkarır.Hep çok iyi oynadığını sanır.Ancak Nietzsche bir hamlede çoğu zaman onu mat etmiştir.Ve Breuer her hamlesinde kafasında "Bertha"nın varlığını fark eder.Ve ona kendisinin fikir doktoru olmasını teklif eder.Bundan sonra Nietzsche,Breuer'ın fikir doktoru , Breuer ise Nietszche 'nin teşhis doktorudur.İşte her şey aslında tam da bu tekliften sonra başlar...

"[..]Bunun üzerine yirmi yıl düşündükten sonra korkuların karanlıktan doğmadığını anladım;korkular da yıldızlar gibi hep oradadırlar ama gün ışığı onları gizler." 

Syf: 245

                                                                                         (Friedrich Nietzsche)

                    

   Kitabı okurken her sayfada kafanızı kaldırıp kelimeleri , cümleleri tekrarlayacaksınız.Burada ne demek istedi? sorusu yankılanacak beyninizde.Ancak size sadece şunun garantisini verebilirim.Tüm beyninizde dolaşan sorulara ve fikir girdaplarına değecek bir kitap.Kesinlikle okumalısınız diyebileceğim türden...

           

  

"Bizler,arzu edilenden çok arzu etmeye aşığızdır."

                     






  (Lou Salomé/Friedrich Nietzsche 'nin sevdiği kadın)

                                             "Bazı filozoflar ölümlerinden sonra doğarlar."Syf:345 

-Aysima-